Służebność mieszkania to często zarzewie konfliktów i wielkich problemów

Marlena Słupińska-Strysik adwokat ze Świecia

Chciałabym przestrzec starsze osoby, które zamierzają dokonywać zapisów majątku kolejnemu pokoleniu. Ostrzeżenie dotyczy instytucji służebności mieszkania, która bardzo często jest niewłaściwie wykorzystywana i niejednokrotnie staje się zarzewiem wielkich problemów - przestrzega adwokat Marlena Słupińska-Strysik.

Konflikty związane ze służebnością mieszkania zwykle mają miejsce na wsi, gdzie dziadkowie zapisują gospodarstwo dzieciom i chcą zrobić to w taki sposób, aby wszyscy byli z zapisów zadowoleni.

Służebność mieszkania. W ocenie dziadków taki zapis jest sprawiedliwy

Otóż problem występuje wówczas, gdy dziadkowie posiadający gospodarstwo rolne zapisują je jednemu z dzieci, natomiast drugiemu zapisują służebność osobistą. Taka służebność polega na zastrzeżeniu w akcie notarialnym prawa do korzystania przez drugie z dzieci z określonych pokoi w budynku mieszkalnym, kuchni i łazienki, a czasami także budynków gospodarczych. W ocenie dziadków taki zapis jest sprawiedliwy, ponieważ jedno z dzieci dostaje gospodarstwo, a drugie ma zabezpieczony dach nad głową do końca swojego życia.

CZYTAJ: Jak wskazać, kto ma odziedziczyć spadek?

Służebność mieszkania. Jedna z najgorszych konstrukcji

W praktyce jest to jedna z najgorszych konstrukcji, jakie można sobie wyobrazić. Dziecko, któremu zastrzeżono prawo do zamieszkiwania w części domu nie jest bowiem jego właścicielem. W konsekwencji nie może swobodnie rozporządzać i zarządzać tą częścią budynku. Nie może przeprowadzać istotnych remontów bez zgody pierwszego z dzieci. W razie problemów finansowych bądź zmiany pracy, nie może tej części budynku sprzedać lub podnająć. A co gorsza, jeśli inaczej nie zastrzeżono w akcie notarialnym, nie może tej części przekazać w spadku dzieciom. W konsekwencji, dziecko na rzecz którego zastrzeżono służebność, nie dostaje niemal nic i musi zdać się na łaskę właściciela. Udręką jest także wspólne zamieszkiwanie dzieci w takich warunkach. Zasady korzystania z podzielonej nieruchomości przez każde z dzieci i ich domowników są bardzo niejasne. Dotyczy to zwłaszcza dostępu do poszczególnych pomieszczeń, remontów, nakładów inwestycyjnych i estetycznych, czy przebudowy lub zmiany formy użytkowania.

CZYTAJ: Jak bronić się przed niezasadną egzekucją zapłaconego już zobowiązania?

Wato z prawnikiem zaplanować dziedziczenie

Niestety bardzo często koniecznym jest korzystanie z pomocy prawników, co wiąże się z kosztami. Dlatego starsze osoby planujące zapisy powinny korzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego. Zasady dziedziczenia najpierw należy zaplanować wspólnie z mecenasem, a dopiero później udać się do notariusza, aby je spisać w formie aktu. To pozwoli uniknąć błędów przy interpretacji woli zapisów i zapewni sprawiedliwą sukcesję.

MAMY PRAWO

Każdy, kto chciałby zaproponować zagadnienie prawne do wyjaśnienia przez adwokat ze Świecia Marlenę Słupińską-Strysik, może przesłać je e-mailem na adres redakcji: [email protected].